RISOGRAPH LÀ GÌ?
Nếu bạn đã từng nghe qua screen-printing (in lụa thủ công) thì in Risograph hiểu một cách đơn giản là in lụa phiên bản số hóa. Cụ thể hơn thì in riso là một kỹ thuật in máy kết hợp độc đáo giữa screen-printing (in từng lớp màu một) và cơ chế sao chép nhanh của máy photocopy. Mỗi màu cần một chế bản in khác nhau, sau đó sẽ được lăn mực và xếp chồng lên giấy theo thứ tự.
*Riso là viết tắt của Risograph – một loại máy in và quy trình in đến từ Nhật Bản
Risograph (Riso) là một phương pháp in bền vững.
Máy in Riso sử dụng quy trình "lạnh", giúp tiết kiệm năng lượng lên đến 91%. Mực Riso làm từ đậu nành, còn stencil làm từ sợi thực vật, nên toàn bộ quá trình in có thể phân hủy, không dùng hóa chất dầu mỏ, vừa an toàn cho bạn vừa tốt cho môi trường.
Bọn mình sử dụng giấy có chứng nhận FSC cố gắng giảm lãng phí bằng cách tái chế các bản in thử và nguyên vật liệu thừa bất nhất có thể.
HOẠT ĐỘNG THẾ NÀO?
ĐIỂM THÚ VỊ CỦA RISO
Sự không hoàn hảo và cách mực chồng lên nhau làm mỗi bản in trở nên độc nhất vô nhị. In Riso sẽ không thể "chuẩn từng li" nhưng đổi lại bạn sẽ có màu sắc sống động và lớp texture độc đáo.
Bạn có thể in từ 1 đến 5 màu, nhưng màu càng nhiều, chi phí càng cao, vì mỗi màu cần một chế bản riêng.
Từng màu sẽ được xếp lớp chồng lên nhau, từng tờ một, nên mỗi bản in lại hơi khác nhau một vài mm xinh xinh.
Và chính những điều này tạo nên chất Riso bán thủ công điệu nghệ.
GIẤY VÀ VÙNG IN
Mực in Riso hiệu quả nhất trên giấy không tráng phủ, đảm bảo mực có thể thấm đều và khô.
Trọng lượng giấy lý tưởng mà Soso-chan xử lý tốt nằm trong khoảng 46gsm – 210gsm. Chúng mình vẫn có thể dùng giấy ngoài phạm vi này, nhưng nên giảm độ phủ mục để đảm bảo chất lượng in (70-80% độ phủ).
FILE IN CHƯA BAO GỒM 10MM LỀ MỖI CẠNH
Khu vực in tối đa là 413x291mm. Với bleed 10mm ở mỗi cạnh, file thiết kế của bạn nên đặt kích thước 393x271mm.
CHUẨN BỊ FILE IN
Nên chuẩn bị file in:
PDF đã làm phẳng (flattened PDF, không có layers hay transparency).
Lưu ý: Nếu file có hiệu ứng như drop shadow, máy RISO có thể hiểu sai và tạo ra khung hay lỗi nhìn thấy trên bản in. Để tránh tình trạng này, hãy chắc chắn gộp và rasterize các hiệu ứng trước khi in.
Chuyển sang Grayscale/ Đen trắng
Vì máy RISO đọc file đen-trắng, hãy đảm bảo file của bạn:
Tông màu chính xác, đừng chỉ chuyển đổi sang grayscale, hãy đảm bảo vùng đen tương ứng với độ đậm của màu.
Dọn file sạch sẽ – artwork scan hoặc có texture có thể còn mờ hoặc nhiễu. Hãy đảm bảo vùng trắng 100% trắng để tránh hạt hoặc vệt mực không mong muốn khi in.
Resolution: 300 DPI & Size: A3
Khu vực in tối đa là 413 × 291mm. Với bleed 10mm ở mỗi cạnh, file thiết kế nên để kích thước 393 × 271mm.
Nếu tác phẩm nhỏ hơn khổ A3, bạn có thể sắp xếp nhiều thiết kế trên cùng một tờ A3 để tận dụng tối đa vùng in.
Lưu từng lớp màu thành một file riêng & đặt tên rõ ràng
Hãy lưu mỗi lớp màu thành một file riêng và đặt tên cụ thể, ví dụ: artwork-name_fluopink.pdf
.
Điền thông tin của bạn tại đây để nhận báo giá cụ thể nhé!
PHƯƠNG THỨC TÁCH MÀU
Khi chuẩn bị file để in Riso, bạn cần tách màu thành từng lớp riêng, phù hợp với bảng mực giới hạn của Riso. Dưới đây là một số cách thường dùng:
Giả lập CMYK
Khái niệm: Mô phỏng các kênh CMYK bằng những màu mực RISO bạn có.
Ưu điểm: Cho ra màu sắc gần giống nhất với bản gốc của bạn.
Mẹo: Chỉnh các lớp greyscale để kiểm soát độ đậm nhạt của mực, và thử ở đây để đảm bảo độ chính xác.
Cách làm:
Chuyển file thiết kế sang hệ màu CMYK.
Tách từng kênh (C, M, Y, K) thành các lớp greyscale riêng. Bạn có thể dùng lệnh Split Channel.
Gán từng lớp vào màu mực RISO gần nhất.
Sau đó, thử test file bằng file mẫu của chúng mình.
Ví dụ: bọn mình thường sử dụng Medium Blue thay cho Cyan, Fluoresecent Pink hoặc Red thay cho Magenta, Yello cho Yellow, Black cho Key.
Chuyển đổi thành CMYK
Dùng Split Channels để đưa từng màu thành một file riêng. Sau đó, xuất ra PDF và đặt tên file rõ ràng.
Mẫu test trên file của RIMIXSO
Mẫu test bằng Multichannel sử dụng bảng Swatches
Duotone/ Tritone/ Multitone
Khái niệm: Một cách chuyển đổi hình ảnh full-colour hoặc CMYK thành 2, 3 hoặc nhiều kênh grayscale, sau đó in bằng các màu mực RISO khác nhau.
Ưu điểm:
Mang lại sự tự do sáng tạo, cho phép bạn gán bất kỳ màu nào mà bạn muốn, thay vì bị giới hạn bởi bảng màu gốc.
Giúp đơn giản hóa những hình ảnh nhiều màu mà vẫn giữ được độ chuyển sắc và chiều sâu.
Cách làm:
Chuyển kênh CMYK của bạn sang chế độ Multichannel.
Gán từng layer cho màu mực RISO mà bạn chọn.
Bạn cũng có thể tham khảo bảng màu swatch của chúng tôi tại đây để chọn màu phù hợp.
Chuyển file sang Multichannel
Đúp chuột vào từng channel và đổi màu sử dụng bảng swatch của chúng mình
TÀI NGUYÊN MỞ
RIMIXSO đã chuẩn bị sẵn một bộ tài nguyên để giúp bạn dễ dàng hơn trong việc chuẩn bị và tối ưu file in Risograph, bao gồm các file được RIMIXSO biên soạn và các đường link hữu ích.
Tài nguyên của chúng tôi (bảng màu Swatch - cho Adobe Illustrator và Photoshop, file test màu): Link
Các công cụ tách màu khác:
Cho người dùng MAC: Spectrolite
Website: risoseparator.tools